تغییرات بدنی در دوران یائسگی
تاثیر یائسگی بر واژن و دستگاه ادراری
فقدان استروژن باعث ایجاد تغییراتی در واژن می‌شود: آستر واژن نازک و خشک‌شده و این حالت می‌تواند موجب ایجاد درد در موقع آمیزش گردد. هم‌چنین ممکن است واژن نسبت به کسب عفونت مستعد گردد که دراین‌صورت با سوزش و خارش همراه خواهد بود.
دستگاه ادراری نیز با افزایش سن تغییراتی پیدا می‌کند: پیشابراه (مجرایی که ادرار را از مثانه به بیرون می‌آورد) ممکن است خشک، متورم یا تحریک‌پذیر شود. بعضی زنان نیاز پیدا می‌کنند که بیشتر از سابق به دستشویی بروند. احتمال عفونت مثانه بعداز یائسگی افزایش می‌یابد.
تأثیر یائسگی براستخوان‌ها چیست؟
در یائسگی سرعت تجزیه استخوان‌ها افزایش می‌یابد. استتوپورز(پوکی‌استخوان) که ناشی ازاین تجزیه استخوانی است، با خطر بروز شکستگی‌هایی در زنان مسن همراه است. استخوان‌های کفل، مچ و ستون فقرات بیشترازبقیه استخوان‌ها تحت‌تأثیر یائسگی قرارمی‌گیرند.
تأثیر کاهش استروژن بر ریسک حملات قلبی و سکته چیست؟
قبل‌از یائسگی استروژن تولیدشده توسط تخمدان‌ها، از زنان در برابر حملات قلبی و سکته محافظت می‌کند. اما بعد از یائسگی، با کاهش استروژن قدری ازاین محافظت ازبین می‌رود ازاین رو، شانس حملات‌قلبی و سکته افزایش می‌یابد.
چه‌چیز باعث تغییرات احساسی در دوران یائسگی می‌شود؟
تغییر میزان هورمون‌ها ممکن است باعث شود تا احساس عصبانیت، تحریک‌پذیری و یا خستگی شدید پیدا کنید. البته این علائم ممکن است در ارتباط با سایر نشانه‌های یائسگی مانند کسر خواب نیز باشند.
تأثیر یائسگی بر زندگی جنسی فرد چیست؟
بعضی از زنان در نزدیکی یائسگی و بعدازآن میل جنسی‌شان کاهش می‌یابد. کاهش هورمون‌ها ممکن است باعث کاهش میل جنسی شود. به‌علاوه یائسگی بر توانایی زن در رسیدن به اوج لذت جنسی (ارگاسم) نیز تأثیر گذاشته و یا زمان رسیدن به آن را طولانی‌تر می‌کند.
آیا برای کاهش علائم یائسگی داروهایی وجود دارند؟
بله، هورمون درمانی می‌تواند به کاهش علائم یائسگی کمک کند. دربعضی موارد، هورمون درمانی قبل از یائسگی شروع می‌شود. درصورت مصرف قرص‌های ضدبارداری، با شروع هورمون درمانی باید مصرف آن‌ها را قطع کنید.
در مورد زنانی که رحم‌شان برداشته نشده، معمولاً استروژن همراه با پروژستین داده می‌شود. این امر به کاهش ریسک سرطان آستررحم که درصورت مصرف استروژن تنها رخ می‌دهد، کمک می‌کند.
فواید هورمون درمانی چیست؟
استروژن برای درمان علامت اصلی یائسگی یعنی گرگرفتگی به‌کارمی‌رود. هم‌چنین خشکی واژن را کم کرده می‌تواند به کاهش بعضی تغییراتی که موجب بروز مشکلات دستگاه ادراری می‌شوند، نیز کمک کند. استروژن به کاهش ریسک سرطان روده بزرگ (کولون) نیز کمک می‌نماید.
خطرات هورمون درمانی چیست؟
همانند هر داروی دیگری، مصرف هورمون‌ها نیز خالی از خطر نیست.در زنانی که رحم دارند، استفاده از استروژن تنها ریسک سرطان آندومتر را افزایش می‌دهد. زیرا استروژن موجب رشد آستررحم می‌شود. استفاده از قرص‌های صرفاً دارای پروژستین همراه با استروژن به کاهش ریسک مشکلات ادراری کمک خواهد کرد.منتها عیب استفاده از پروژستین آن است که ظاهراً موجب افزیش ریسک سرطان پستان می‌شود. هم‌چنین زنان یائسه ممکن است با مصرف آن مجدداً دچار خونریزی شوند (هرچنداین حالت فقط مدت کوتاهی رخ خواهد داد).
یائسگی زودهنگام چیست؟
وقتی یائسگی قبل‌از40 سالگی رخ دهد، یائسگی زودهنگام نامیده می‌شود. اقداماتی که باعث یائسگی زودهنگام می‌شوند عبارتنداز: شیمی‌درمانی یا اشعه‌درمانی در ناحیه لگن (که به تخمدان‌ها آسیب می‌رسانند) و برداشتن تخمدان‌ها.
گاهی یائسگی خودبه‌خود رخ می‌دهد و بعضی علل احتمالی آن عبارتنداز: وجود نقایص کروموزومی (مانند سندرم ترنر)، استعداد ژنتیکی (زنانی که سابقه یائسگی زودهنگام در خانواده‌شان وجود دارد، بیشتر احتمال دارد که زود یائسه شوند) و بیماری‌های خودایمنی (مثل بیماری تیرویید ، آرتریت روماتویید و لوپوس).
برای بهبود سلامتی در دوران یائسگی چه توصیه‌هایی وجود دارد؟
خوب و متعادل غذا بخورید. فراموش نکنید افراد مسن‌تر به کالری کمتری نیاز دارند ولی باید از مواد مغذی متنوع استفاده کنند.
بعداز یائسگی نیاز به کلسیم جهت حفظ سلامتی استخوان‌ها بیشتر می‌شود. زنان 51 ساله و مسن‌تر باید روزانه 1200میلی‌گرم کلسیم مصرف نمایند.
زنانی که بعداز یائسگی به‌خاطر مصرف هورمون تراپی هنوز دچار خونریزی واژینال هستند، شاید به مصرف آهن نیز نیاز پیدا کنند.
از ورزش و فعالیت غافل نشوید. ورزش به سلامتی استخوان‌ها، قلب و بهبود خلق‌وخو کمک می‌کند. از پزشک در مورد ورزش‌های مناسب سؤال کنید.
استعمال سیگار را قطع کنید.
مشکلات زنانگی را جدّی بگیرید (مثل لکه‌بینی، بی‌اختیاری ادرار) و حتماً به پزشک مراجعه کنید.
به طور کلی، در صورت داشتن علائم زیر باید به پزشک خود مراجعه کنید:
خونریزی واژینال بیشتر از هر سه هفته یکبار
خونریزی زیاد و شدید قاعدگی
لکه بینی بین دوره های شما
خونریزی واژینال بعد از یائسگی (حتی اگر فقط یک لکه خون باشد)
خونریزی نامنظم واژینال ممکن است بخشی طبیعی از یائسگی باشد یا ممکن است نشانه ای از یک مشکل باشد.
منابع: