تعاریف و انواع سقط
سقط جنین
سقط جنین عبارتست از ختم حاملگی قبل از هفته بیستم یا تولد نوزاد با وزن کمتر از 500 گرم.
سقط جنین شایع ترین عارضه در سه ماهه اول بارداری می باشد و از اورژانس های زنان و مامایی محسوب می شود.
شیوع سقط جنین:
شیوع سقط جنین 8-20 درصد است که 80درصد از این موارد در 12 هفته اول رخ می دهد. اما میزان واقعی سقط جنین خیلی بیشتراز این مقدار است زیرا عده ای از افراد در مراحل بسیار اولیه و بدون اینکه متوجه بارداری خود شود دچار سقط جنین می شوند. یک مطالعه که سطوح هورمونی را هر روز برای تشخیص بارداری بسیار زودهنگام دنبال می‌کرد، میزان کلی سقط جنین را 31 درصد نشان داد.
عوامل موثر بر سقط جنین:
- سن مادر - خطر سقط جنین با افزایش سن افزایش می یابد. در سن 30 سالگی، خطر سقط جنین 20% و در سن 42 سالگی، خطر سقط جنین 50% است.
- بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت کنترل نشده، بیماری های کلیوی، بیماری های تیروئید و .....
- سبک زندگی
- سیگار(بیش از 10 نخ در روز)
الکل، لازم به ذکر است که هیچ مقدار الکل در دوران بارداری بی خطر نیست زیرا می تواند باعث مشکلات سلامتی برای کودک شود. هم چنین مصرف الکل نیز خطر سقط جنین را افزایش می دهد.
- مواد مخدر
تب –به نظر می‌رسد در افراد بارداری که تب 100 درجه فارنهایت (37.8 درجه سانتیگراد) یا بیشتر دارند، خطر سقط جنین افزایش می یابد.
- مصرف برخی داروها مثل داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) در اوایل بارداری
- آنومالی های رحمی مثل رحم دو شاخ ، چسبندگی ها، پولیپ ها و یا میوم های رحمی
- تروما - ضربه به رحم می تواند خطر سقط جنین را افزایش دهد.
- آزمایش‌های قبل از تولد، مانند آمنیوسنتز یا نمونه برداری از پرزهای کوریونی
- عوامل محیطی مانند اشعه ها و سموم محیطی
- اختلالات هورمونی
- نارسایی دهانه رحم
- اختلالات سیستم ایمنی
- عوامل ژنتیکی
- سابقه سقط
- عوامل عفونی
به نظر نمی‌رسد که مصرف کافئین خطر سقط جنین را افزایش دهد، به استثنای مصرف سطوح بسیار بالا (یعنی 1000 میلی گرم یا 10 فنجان قهوه، طی 8 تا 10 ساعت).
انواع سقط
سقط خودبخود شامل:
تهدید به سقط
سقط اجتناب ناپذیر
سقط ناقص
سقط کامل
سقط مکرر
سقط القایی (عمدی)
سقط خودبخودی
سقط‌هایی که در اثر علل طبیعی و بدون هیچ دخالت عمدی اتفاق می افتد به عنوان سقط خود به خودی شناخته می‌شوند.
تهدید به سقط:
تهدید به سقط عبارتست ازخونریزی رحمی همراه با دهانه رحمی بسته در نیمه اول بارداری. شیوع آن 30 تا 40 درصد می باشد که در نیمی از موارد منجر به سقط می گردد. توصیه به استراحت و در صورت نیاز مصرف مسکن و آرام بخش طبق دستور پزشک توصیه می گردد.
سقط اجتناب ناپذیر:
در این سقط علاوه برخونریزی و درد، پارگی کیسه آب و باز شدن دهانه رحم نیز اتفاق می‌افتد.
سقط ناقص:
در این سقط بخشی از محصولات حاملگی ( جنین یا جفت) دفع شده و بخشی دیگر باقی مانده است. این نوع از سقط نیز با درد و خونریزی همراه است. در این حالت به منظور تخلیه محصولات حاملگی باید در اسرع وقت به بیمارستان مراجعه نمود. در صورت عدم درمان شاهد خونریزی طولانی مدت، خونریزی شدید و یا عفونت خواهیم بود.
سقط کامل:
در این نوع از سقط محصولات حاملگی به طور کامل خارج شده و دهانه رحم بسته می شود. بدنبال سقط کامل خونریزی و انقباضات رحمی به تدریج کاهش می‌یابد.
سقط مکرر:
سقط مکررعبارتست از دو یا سه بار سقط متوالی. سقط مکرر را می توان به انواع اولیه و ثانویه تقسیم بندی کرد. سقط مکرر اولیه درزنانی اتفاق می افتد که هرگز نوزاد زنده به دنیا نیاورده اند. سقط مکرر ثانویه در زنانی اتفاق می افتد که سابقه تولد نوزاد زنده داشته‌اند.
سقط القایی (عمدی):
در این نوع از سقط در فرایند بارداری مشکلی وجود ندارد ولی به دلایلی بطور ارادی خاتمه داده می شود. این نوع سقط جنین را عمدی یا ارادی یا القا شده می گویند و از آنجا که در اکثر جوامع این نوع سقط جنین، مغایر با قوانین است، به آن سقط جنایی یا غیرقانونی نیز گفته می‌شود.
علائم و نشانه‌های سقط:
شایع‌ترین علائم سقط جنین خونریزی واژینال و درد شکم در اوایل بارداری است. این مشکلات همیشه باید توسط یک پزشک ارزیابی شود. با این حال، خونریزی و ناراحتی می تواند در بارداری های طبیعی نیز رخ دهد. در بسیاری از موارد، خونریزی خود به خود برطرف می شود و بارداری به طور طبیعی ادامه می‌یابد.
تشخیص سقط:
سقط جنین را می‌توان بر اساس علائم فرد و معاینه فیزیکی ودر صورت لزوم بوسیله سونوگرافی تشخیص داد. در این مرحله استفاده از سونوگرافی به منظور تشخیص احتمالی حاملگی خارج از رحم از اهمیت بسزایی برخوردار است. حاملگی‌های خارج از رحم (مثلاً در لوله فالوپ) نیاز به ارزیابی و مراقبت فوری دارند و می توانند تهدید کننده زندگی باشند.
اقدامات پس از سقط:
- پس از سقط جنین، تا دو هفته از رابطه جنسی یا قراردادن هر چیزی در واژن مانند دوش یا تامپون خودداری کنید.
- دو تا سه ماه بعد از سقط، پیشگیری از بارداری داشته باشید.
- ممکن است داروهایی برای کمک به کاهش خونریزی و کاهش خطر عفونت توسط پزشک تجویز شود داروها را طبق دستور پزشک استفاده کنید.
- افرادی که گروه خونی با Rh منفی دارند (یعنی A، B، AB یا O منفی) ممکن است نیاز به تجویز دارویی به نام گلوبولین ایمنی (D) یا آمپول روگام (RhoGam) داشته باشند.
- سلامت عاطفی - افراد پس از سقط جنین طیفی از احساسات را تجربه می کنند. از دست دادن بارداری می تواند باعث غم و اندوه قابل توجهی شود. گاهی اوقات این واکنش ها شدید و طولانی مدت هستند. اگر به دنبال از دست دادن بارداری احساس غم و اندوه یا افسردگی شدید دارید، به خصوص اگر این غم و اندوه بیش از چند هفته ادامه یابد باید به پزشک خود اطلاع دهید.
منابع:
معصومه معصومی، دکترای ژنتیک ملکولی
Up to date, Patient_education_Miscarriage_Beyond_the_Basics_.pdf